APHRODITE (AFRODİT)
VENÜS MİTOLOJİSİ
Aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit’in doğuşu ile ilgili Yunan Mitolojisi’nde iki kaynağa yer verilmektedir. Bunlardan ilki Antik Çağ’da yaşamış, İlyada ve Odysseia destanlarının derleyicisi, Yunan mitolojisi kaynaklarının en kuvvetli bilgilerini veren İyonyalı ozan Homeros’un anlatımlarında görülen Okeanos’un kızı olan Dione ile “Tanrıların ve İnsanların Tanrısı” Zeus’un kızı olduğu şeklindedir.
İkinci bir anlatım ise; yine M.Ö. 8.yy.da yaşamış olan, Yunan mitolojisinde Homeros’tan sonra ikinci en büyük kaynak kişisi Hesiodos’a aittir. Hesiodosa göre Afrodit, kendi çocuklarının yerine geçmesini önlemek için onları yutan Gök Tanrısı Uranos’un, oğlu Kronos (Satürn) tarafından bir orak ile hadım edilip denize saçılan parçalarının deniz köpükleri ile birleşmesinden doğmuş olduğudur.
Aphros Yunanca köpük demektir. Aphrodite köpüklerden doğan anlamına gelmektedir. Roma mitolojisinde Aphrodite, Venüs ismi ile anılmaktadır.
Afrodit’in doğumunu Hesiodos’un şu dizeleri ile anlatmaktadır;
“Dalgalı denize atar atmaz onları
Gittiler engine doğru uzun zaman.
Ak köpükler çıkıyordu tanrısal parçalardan,
Bir kız türeyiverdi, bu ak köpükten.
Önce kutsal Kythera’ya uğradı bu kız,
Oradan da denizle çevrili Kıbrıs’a gitti
Orada karaya çıktı güzeller güzeli tanrıça,
Yürüdükçe yeşil çimenler fışkırıyordu
Narin ayaklarının bastığı yerden.
Aphrodite dediler ona tanrılar ve insanlar,
Bir köpükten doğmuş olduğu için”
Batı rüzgarı tanrısı olan Zephyros (Kıbrıs) birgün kıyıda rüzgarlarıyla denizi köpüklendirerek Afrodit’in doğumunu sağlamıştır. Afrodit doğunca Zephyros onu geriye denize itmiş, Afrodit uzun sürelerce sedef bir deniz kabuğu üzerinde okyanusları gezmiş ve sonunda doğduğu yere Kıbrıs’a geri gelmiştir.
Afrodit’i zamanın tanrıçaları olan Horalar karşılamışlar onu süsleyip giydirmiş, bastığı yerde renk renk çiçekler açan, güzeller güzeli Afrodit’i Olympos’a çıkarmışlar. O günden sonra Afrodit güzellik ve aşk tanrıçası olarak Olymposta diğer tanrı ve tanrıçalarla birlikte yaşamaya başlamış, tanrıların ve insanların sevgisine, hayranlığına sahip olmuştur. Afrodit tüm tabiata sözünü geçirebilen, rüzgarları dindirip, çiçekleri canlandırabilen güce sahipti.
Sevginin, güzelliğin, üretkenliğin, birlikteliklerin, uyumun, arzuların temsili Afrodit’e, Homeros şiirlerinde Altın Afrodit diyerek hitap etmektedir. Altın sıfatı ile anılmayı buradan alan Afrodit bu sıfatın yanı sıra gönül alıcı, gülen yüzlü, güzelliğin ışığı sıfatlarını içeren şiirler ile de anılmış , Mersin ağacı (Myrtus) ile çiçeklerden gül’ün, barışın, sevginin, birlikteliklerin sembolü olarak da kuşlardan güvercin ile temsil edilmiştir.
Dilâra Başar Efeoğlu
derlemede faydalanılan kaynaklar;
http://www.theoi.com/
http://www.mitoloji.in/
https://tr.wikipedia.org/wiki/Afrodit
http://mitolojikyunan
Fotoğraf; Aphrodite mermer büstü MS 2. y.y. dolaylarından kalma eser, Chicago Sanat Enstitüsünde bulunmaktadır.